Online Ραντεβού
Η φυματίωση είναι ασθένεια γνωστή από πολλά χρόνια. Είναι μια λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος και σε περίπτωση που δεν αντιμετωπισθεί μπορεί να προκαλέσει ακόμη και θάνατο.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση των κρουσμάτων , που οφείλεται κυρίως στην μετακίνηση των πληθυσμών . Άλλοι λόγοι που συμβάλλουν στην αύξηση είναι: HIV λοίμωξη, ανοσοκαταστολή καθώς και η εμφάνιση ανθεκτικότητας στα αντιφυματικά φάρμακα.
Η φυματίωση προκαλείται από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης ή βάκιλλο του Koch.Ο βασικός τρόπος μετάδοσης της φυματίωσης είναι η εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων που μεταφέρονται με τον αέρα από κάποιον που νοσεί. Τα μικροσταγονίδια εκπέμπονται με την ομιλία, το βήχα και το φτέρνισμα.Μετά την εισπνοή, μεταφέρονται στο βρογχικό δένδρο και εγκαθίστανται στα αναπνευστικά βρογχιόλια και στις κυψελίδες. Το αν τελικά τα μυκοβακτηρίδια θα προκαλέσουν ή όχι λοίμωξη, εξαρτάται τόσο από τον οργανισμό όσο και από τον αριθμό των μυκοβακτηριδίων.
Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι:
- Επίμονος βήχας με ή χωρίς πτύελα
- Εύκολη κόπωση
- Απώλεια βάρους
- Χαμηλός πυρετός
- Επανειλημμένα κρυολογήματα
- Επιμένουσα πνευμονία
- Πτύελα με γραμμές αίματος ή αιμόπτυση
Στη διάγνωση βοηθούν η δερματική δοκιμασία Mantoux και η quantiferon. Η δοκιμασία Mantoux πραγματοποιείται με την έγχυση φυματίνης μέσω ένεσης με λεπτή βελόνα στο δέρμα της εσωτερικής επιφάνειας του πήχη. Αναλόγως με την ανταπόκριση του δέρματος, η δερμοαντίδραση χαρακτηρίζεται θετική ή αρνητική. Μια θετική αντίδραση συνοδεύεται από σκληρότητα και πρήξιμο στο σημείο που έγινε η ένεση. Η μέτρηση quantiferon είναι μια νεώτερη μέθοδος, που πραγματοποιείται με απλή αιμοληψία σε ειδικά εργαστήρια.
Τα θετικά αποτελέσματα των παραπάνω δοκιμασιών αποτελούν τις μόνες ενδείξεις οτι ο οργανισμός έχει έρθει σε επαφή με το μυκοβακτηρίδιο και όχι ότι νοσεί. Επομένως σε θετικό αποτέλεσμα επιβάλλεται επιπλέον έλεγχος για να τεθεί η διάγνωση της νόσου. Ο έλεγχος περιλαμβάνει ακτινογραφία θώρακος και εξετάσεις πτυέλων για απομόνωση του μυκοβακτηριδίου, καλλιέργεια πτυέλων ή βρογχικών εκκρίσεων και έλεγχο ευαισθησίας στα αντιφυματικά φάρμακα.
Υπάρχουν όμως και οι ψευδώς θετικές ή ψευδώς αρνητικές φυματινοαντιδράσεις. Ψευδώς θετική αντίδραση παρατηρείται στις περιπτώσεις που ο οργανισμός είναι μολυσμένος από κάποιο άλλο μυκοβακτηρίδιο ή έχει εμβολιαστεί με το εμβόλιο κατά της φυματίωσης.
Ψευδώς αρνητική αντίδραση παρατηρείται συνήθως σε μικρά παιδιά ( <4 ετών ) νωρίς μετά την μόλυνση (6-8 εβδομάδες), σε ασθενείς με πρόσφατη ιογενή ή βακτηριακή λοίμωξη, σε ανοσοκατασταλμένα άτομα (καρκινωμάτωση, HIV λοίμωξη), σε άτομα που πρόσφατα έχουν εμβολιαστεί έναντι ιών, σε άτομα που λαμβάνουν χρονίως κορτικοστεροειδή ή να οφείλεται σε τεχνικούς λόγους όπως κακή τεχνική χορήγησης, κακή συντήρηση φυματίνης, λάθος στην ανάγνωση και καταγραφή.Στις μέρες μας η φυματίωση αποτελεί μια ασθένεια που μπορεί να διαγνωστεί έγκαιρα και να αντιμετωπισθεί με την κατάλληλη θεραπεία, ώστε να μην υπάρξει περαιτέρω μετάδοση της νόσου στον υγιή πληθυσμό.
Η θεραπεία είναι μεγάλης χρονικής διάρκειας (από 6 μήνες και πάνω) και βασίζεται στη φαρμακευτική αγωγή. Για να φέρει αποτελέσματα πρέπει να ολοκληρωθεί.
Τα πρωτεύοντα αντιφυματικά φάρμακα που χορηγούνται είναι η ισονιαζίδη, η ριφαμπυκίνη, η πυραζιναμίδη και η εθαμβουτόλη. Χορηγούνται όλα μαζί, μια φορά την ημέρα, για χρονικό διάστημα 2 μηνών. Στη συνέχεια χορηγούνται για 4 ακόμη μήνες η ισονιαζίδη και η ριφαμπικίνη. Αυτό είναι το πιο συνηθισμένο θεραπευτικό σχήμα.
Τα παραπάνω φάρμακα μπορεί να αντικατασταθούν από άλλα αν παρουσιαστούν σοβαρές παρενεργειες ή αντοχή του μυκοβακτηριδίου σε αυτά.Ηπιες παρενέργειες είναι η ανορεξία, ναυτία, πόνος στις αρθρώσεις, πορτοκαλί χρώμα στις εκκρίσεις.Σοβαρές παρενέργειες είναι ο ίκτερος, έμετοι, διαταραχές όρασης.Επιβάλλεται να γίνεται κλινικός, οφθαλμολογικός και βιοχημικός έλεγχος (εξετάσεις αίματος) κάθε 4-6 εβδομάδες.
Όταν η φυματίωση δεν διαγνωσθεί νωρίς και δεν ακολουθηθεί θεραπεία, υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες. Επιπλέον, όταν η νόσος παραμείνει χωρίς θεραπεία, υπάρχει πιθανότητα εξάπλωσης και σε άλλα μέρη του σώματος προκαλώντας επιπλοκές, καθώς και μετάδοσης των μυκοβακτηριδίων στον υγιή πληθυσμό.
Σε περίπτωση που κάποιος έχει έρθει σε στενή επαφή με άτομο που νοσεί, τότε πρέπει να κάνει δοκιμασία Mantoux ή / και quantiferon, ακτινογραφία θώρακος και καλλιέργεια πτυέλων. Αναλόγως των αποτελεσμάτων, πιθανά να χρειαστεί να λάβει βραχυχρόνιο σχήμα με ένα ή δύο φάρμακα (θεραπεία λανθάνουσας φυματίωσης).
Μαρία Μάνη
Πνευμονολογος
Κάντε πράξη την πρόληψη, κλείστε τώρα το ραντεβού σας στο Πράξις Υγείας και εξεταστείτε.
